Heb jij je weleens afgevraagd waarom we de dingen doen die we doen? Of waarom de één wel voldoening ervaart en de ander niet? Het antwoord ligt hem in de 10 fundamentele basisbehoeften die we als mens proberen te vervullen. Ze hebben invloed op hoe jij je leven vormgeeft, en welke acties je onderneemt. In dit artikel ontdek je wat de fundamentele basisbehoeften zijn, en hoe ze jouw (kwaliteit van) leven beïnvloeden.

Wat zijn de fundamentele basisbehoeften? 

Binnen NLP kennen we 10 fundamentele basisbehoeften, die richting geven aan wat we doen. Welke basisbehoeften het belangrijkst zijn voor iemand, verschilt per persoon. Weten wat jouw belangrijkste basisbehoeften zijn en hoe je ze vervult is belangrijk, omdat we als mens voldoening ervaren als we onze fundamentele behoeften vervullen. Zijn we niet in staat om onze fundamentele behoeften te vervullen, dan ervaren we meer stress of een ongelukkig gevoel.

De tien fundamentele basisbehoeften

1. Zekerheid

Stabiliteit, structuur, voorspelbaarheid, controle vasthouden, grenzen stellen, jezelf aan regels houden, de wereld begrijpen vallen onder zekerheid. Een huis, geld, een relatie, eten (het gevoel dat het oplevert) of religie zijn manieren om deze basisbehoefte te vervullen.

2. Onzekerheid

Spanning, afwisseling, nieuwe dingen ontdekken, avontuur, verveling voorkomen etc. vallen onder onzekerheid. Reizen is een goed voorbeeld om onzekerheid te ervaren. Maar ook nieuwe dingen uitproberen of nieuwe plekken verkennen.

3. Identiteit

Hieronder verstaan we ‘het gevoel iemand te zijn die uniek en zichzelf is.’ Het hebben van een identiteit is een zeer sterke fundamentele behoefte. Als mens krijgen we een identiteit o.a. door de mensen of groepen tot wie we behoren. Denk aan het werk dat we doen, je rol in het gezin, de sportclubs waar je naartoe gaat. Ook is sociale vergelijking een manier om een identiteit te krijgen. Als een ander iets beter doet dan jij, voelen we dat we minder identiteit hebben dan de ander. We gaan onszelf dan bijvoorbeeld verder ontwikkelen, of de ander juist naar beneden halen.

4. Liefde en verbinding

Als mensen hebben we behoefte aan contact met anderen; aan connectie, intimiteit, vertrouwen, gelijkheid, samenhorigheid, samenwerken, erbij horen, respect, acceptatie door anderen etc. We vervullen deze basisbehoefte vaak door liefdevolle aandacht voor iets of iemand te hebben. Maar in sommige gevallen ook door middel van agressie, wat een destructieve manier is om liefde en verbinding te ervaren. (Klinkt misschien gek; lees even door om te begrijpen hoe dat werkt.)

5. Erkenning

Onder erkenning verstaan we trots zijn op jezelf, bevestiging, jezelf uitdagen, speciaal voelen, commitment, of macht. Manieren om erkenning te krijgen zijn bijvoorbeeld social media (likes). Maar ook door iets voor een ander te doen. Door boos te worden, of door mensen uitvoerig je problemen uit te leggen.

6. Leren, je potentieel bereiken

Hieronder valt bijvoorbeeld nieuwe dingen leren, uitdagingen overwinnen, of het maximale uit jezelf halen. Deze basisbehoefte kun je vervullen door door je capaciteiten te ontdekken en cursussen te volgen. Of door te studeren, jezelf uit te dagen, en door regelmatig buiten je comfort zone te gaan.

7. Bijdrage leveren aan de wereld

Denk aan andere mensen helpen en inspireren. Een voorbeeld willen zijn voor anderen, of de wereld willen verbeteren. De uitdaging bij deze basisbehoefte is om je behoefte op zo’n manier te vervullen, dat het meer plezier dan pijn oplevert. Maar ook om jezelf niet te vergeten in het helpen van anderen.

8. Plezier

Deze basisbehoefte behoeft weinig uitleg. Het gaat om lachen, de tijd vergeten, ontspannen, of jezelf uitleven. Er zijn ontzettend veel manieren om dat te bereiken!

9. Vrijheid

De fundamentele basisbehoefte vrijheid gaat om het ervaren van controle over je eigen leven. Om ruimdenkend zijn, je eigen regels bepalen, je eigen leven vormgeven. Hoe je dat doet is voor iedereen verschillend. Reizen of werken als zelfstandig ondernemer is één van de manieren om deze basisbehoefte te vervullen.

10. Overleving en reproductie

Hieronder valt gezondheid, onderdak, voortplanting en gezin.

De diverse uitgangspunten binnen de fundamentele behoeften

Binnen de fundamentele basisbehoeften kennen we diverse uitgangspunten. Eén van die uitgangspunten is dat elk gedrag een positieve intentie heeft. Dat betekent dat iemand bepaald gedrag vertoont omdat het één of meerdere fundamentele basisbehoeften vervult. Echter, de manier waarop we soms iets doen om een behoefte te vervullen, is niet altijd positief.

De manier waarop we onze behoeften vervullen, wordt ‘voertuigen’ genoemd. Dit brengt ons bij een ander uitgangspunt wat de fundamentele basisbehoeften betreft: Er zijn een oneindig aantal manieren om een behoefte te vervullen.

Iedereen heeft een eigen volgorde van belangrijkheid van basisbehoeften. Maar ook eigen ‘voertuigen’ om ze te vervullen. Zo kan iemand die bijvoorbeeld liefde en verbinding belangrijk vindt gaan roken. Dit met het doel om in contact met andere mensen te komen. Een ander gaat om verbinding en liefde te ervaren bijvoorbeeld naar de sportschool, om daar in contact met mensen te komen. Dit laatste is een positief voertuig. Roken daarentegen is niet zo constructief als je gezond wilt leven.

Kwaliteit van leven

Het (er)kennen van jouw basisbehoeften en de juiste ‘voertuigen’ kiezen om ze te vervullen is belangrijk. Het bepaalt voor een groot deel de kwaliteit van je leven en de mate waarin je voldoening ervaart. Echter zijn het niet zozeer de voertuigen die ons voldoening geven in het leven, maar de betekenis die we zelf aan deze voertuigen geven. Deze betekenis bepaalt voor een groot deel onze ervaringen, en daarmee de kwaliteit van ons leven. Roken bijvoorbeeld kan voor de één iets heel anders betekenen dan voor een ander. Net zoals eten, naar de sportclub gaan, of een relatie aangaan.

Wil je de kwaliteit van jouw leven verbeteren? Breng dan in kaart welke basisbehoeften voor jou het belangrijkst zijn. En welke voertuigen jij inzet om ze te vervullen. Leef jij in lijn met wat belangrijk voor je is? En zo ja, welke voertuigen gebruik je om je basisbehoeften te vervullen? Zijn ze functioneel, positief en opbouwend? Of juist destructief? Welke andere constructieve voertuigen kun je inzetten? Door met de basisbehoeften aan de slag te gaan creëer je meer keuzevrijheid voor jezelf. Je gaat meer in lijn leven met wie je écht bent, wat de kwaliteit van jouw leven verhoogt!

Wil je jouw fundamentele basisbehoeften in kaart brengen en hiermee aan de gang? Bekijk dan nu de NLP Master Practitioner opleiding.