De reis van de held: doe deze techniek met jouw cliënt
Casus: een cliënt klopt aan om een bepaald doel te bereiken, er mist echter wat kracht om te komen waar hij wil zijn. In dit artikel halen we een visualisatietechniek van de ‘innerlijke held’ uit de NLP toolbox. Hiermee maak je contact met een heldhaftige figuur: een persoonlijke jeugdheld of een figuur uit de mythologie. In de schatkamer van oude mythologie liggen namelijk onschatbare lessen verscholen. Lees in dit artikel meer waarom en hoe je deze techniek inzet als coach of trainer.
De reis van de held
Het concept van de heldenreis is een universeel thema dat de zoektocht van individu naar groei, transformatie en zelfontdekking belichaamt. Bij iedere ‘casus’ binnen een coach- of trainingssessie is een andere vaardigheid nodig om obstakels te overwinnen en doelen te bereiken. Soms is dit ‘strategisch denken’ en de andere keer is dat ‘samenwerking’ of ‘moed’. Het leuke is: alle nodige hulpbronnen zitten al in ons.
Iedereen heeft alle hulpbronnen in zich om veranderingen in gang te zetten en om de gewenste resultaten te behalen. Hulpbronnen zijn kwaliteiten, eigenschappen, houdingen en emoties die ons toelaten om te zijn wie we willen zijn en te bereiken wat we willen bereiken. Iedereen heeft weleens een situatie meegemaakt waarin hij zich sterk, moedig, dankbaar of succesvol voelde. De kunst is om deze hulpbronnen naar boven te halen en in te zetten wanneer je ze nodig hebt. Hulpbronnen die je nog niet hebt, kun je van anderen overnemen door middel van modelleren.
Een mythologisch figuur met kenmerkende eigenschappen helpt ons om onze eigen hulpbronnen sneller aan te raken omdat verbeelding een van de sterkste middelen zijn om een bepaalde vaardigheid te belichamen. Daarentegen heeft ieder mens net wat anders nodig en voelt een persoon zich meer of minder verbonden met hetzelfde verhaal. So, pick your figure.
Drie bekende mythische figuren
Odysseus
Het epische verhaal van Odysseus, de slimme navigator van de Trojaanse oorlog – die van dat houten paard – belicht het belang van strategisch denken en veerkracht. Odysseus werd, na de zegetocht van de Ilias (Troje), geconfronteerd met talloze obstakels en verleidingen op zijn weg terug naar Ithaca waarin hij koning was. Maar hij liet zich nooit ontmoedigen. Hij bedacht creatieve oplossingen voor zijn problemen, hield zijn identiteit verborgen wanneer dat nodig was en toonde een buitengewone vastberadenheid om zijn doel te bereiken.
Perseus
De held die Medusa met al die slangen aan haar hoofd versloeg, belichaamt moed en samenwerking. Hij ontving goddelijke hulp, waaronder geschenken van Athena en Hermes – kinderen van Zeus – en gebruikte deze slim om zijn doelen te bereiken. Perseus’ verhaal herinnert ons eraan dat we soms externe hulp nodig hebben en dat samenwerking en krachtig middel kan zijn in het bereiken van succes. Vragen om hulp is een vaardigheid die we dikwijls vergeten in te zetten omdat dat een teken van zwakte zou kunnen zijn – vooral in de prestatiegerichte en soms individuele wereld.
Artemis
Artemis, de Griekse godin van de jacht, wilde dieren, bevalling en maagdelijkheid, is een belangrijke figuur in de Griekse mythologie. Artemis wordt vaak afgebeeld als een vrouw met pijl en boog, vergezeld van een roedel jachthonden. Artemis speelde ook een rol in de Trojaanse oorlog. Toen Agamemnon, de leider van het Griekse leger, een heilig hert doodde dat toebehoorde aan Artemis, werd ze woedend en weigerde ze de Griekse schepen naar Troje te laten varen. Haar invloed is te zien in de moderne cultuur, van literatuur tot films tot videogames. Haar felle bescherming van haar maagdelijkheid en haar heilige dieren heeft velen geïnspireerd om op te komen voor hun eigen overtuigingen en waarden.
Een échte held hoeft het niet van de daken te schreeuwen: diens daden spreken voor zich.
Inspiratie door herkenning
Mensen onthouden of activeren beter nadat ze iets herinneren. Er vindt in eerste instantie associatie plaats met een figuur en daarna met de expressie die daar bij hoort. Ons innerlijke kind laat zich graag inspireren door de verhalen van helden en hierdoor te ontdekken dat het mogelijk is om angsten en pijn te overwinnen. Er zijn talloze verhalen over de reis van de held(in) in verschillende culturen en tradities over de hele wereld.
Denk aan Koning Arthur en de Ridders van de Ronde Tafel en hun zoektocht naar de heilige graal. Ook het levensverhaal van figuur Boeddha over zijn spirituele reis naar verlichting is wereldberoemd en zie je overal terugkomen. Evenals Alice in Wonderland of Jeanne d’Arc. Meer recent past ook de reis van Mufasa in de Lion King hierin die tegen zijn zoon zegt: “Look inside yourself, Simba. You are more than what you have become. You must take your place in the Circle of Life.” Ook dit verhaal gaat over transformatie en wat we al in onszelf meedragen. Of Luke Skywalker in Star Wars die de Jedi Knight wordt die hij in wezen altijd al was: hij hoefde alleen maar zichzelf t vinden…
Ga ook zelf eens na: wat is jouw eigen favoriete held-figuur?
NLP-oefening: het ontdekken van jouw innerlijke held
Deze NLP-oefening heeft het doel om cliënten te helpen hun innerlijke kracht en zelfleiderschapspotentieel te ontdekken. Het gebruikt de kracht van verbeelding en symboliek en brengt de inspiratie van mythologische of andere cultuurhelden naar de actiepunten van vandaag.
Stap 1: visualisatie van je innerlijke held
Vraag de cliënt om te ontspannen en zijn ogen te sluiten. Leid de cliënt met behulp van een ontspannings- of ademhalingsoefening om hem in een rustige staat van bewustzijn te brengen. Vraag de cliënt zich voor te stellen dat hij zich bevindt in een magische omgeving, vergelijkbaar met de wereld van mythologie. Dit kan een prachtig eiland, een mysterieus woud of een andere betoverende plek zijn. Nodig de cliënt vervolgens uit om zich voor te stellen dat hij wordt vergezeld door een innerlijke held, geïnspireerd door de verhalen van bijvoorbeeld Odyssesus en Perseus of een held uit zijn jeugd. Deze innerlijke held belichaamt moed, veerkracht, strategisch denken en leiderschap.
Stap 2: Een dialoog met je innerlijke held
Vraag de cliënt om in zijn verbeelding geen gesprek aan te gaan met zijn innerlijke held. Hij kan vragen stellen zoals: “Wat zijn mijn unieke krachten, hoe kan ik veerkrachtiger zijn, hoe kan ik mijn strategisch denken verbeteren of hoe kan ik authentiek leiderschap tonen?’ Moedig vervolgens de cliënt aan om open te staan voor de antwoorden en inzichten die de innerlijke held hem biedt. Dit kunnen symbolische of metaforische antwoorden zijn.
Stap 3: Het formuleren van actiestappen
Vraag de client om na het gesprek zijn innerlijke held concrete actiestappen te formuleren op basis van de inzichten die hij heeft verkregen. Deze actiestappen kunnen betrekking hebben op persoonlijke ontwikkeling, professioneel leiderschap of het overwinnen van specifieke uitdagingen. Maak deze actie specifiek, helder en haalbaar.
Stap 4: Integratie in het dagelijks leven
Bespreek met de cliënt hoe hij de inzichten en actiestappen kan integreren in zijn dagelijks leven. Moedig de cliënt aan om regelmatig terug te keren naar zijn innerlijke held voor inspiratie en begeleiding. Kies een middel om te herinneren: Schrijf je een brief naar jezelf vanuit dat heldenkarakter? Maak je een groot schilderij waarop jouw held staat afgebeeld?
Stap 5: Reflectie en follow-up
Plan een follow-up gesprek om de voortgang van de cliënt te bespreken en eventuele obstakels of succesverhalen te delen. Reflecteer samen over hoe de inzichten en lessen van zijn innerlijke held al hebben bijgedragen aan persoonlijke groei of in dagelijkse situaties.
Ons innerlijk kind als bron
Al deze verhalen benadrukken verschillende aspecten van de heldenreis, maar ze delen allemaal een kernidee van persoonlijke groei: het aangaan van uitdagingen, deze overwinnen en het ontdekken van onszelf op de weg ernaartoe. Net als Odyssesus, Perseus, Artemis en andere helden, zijn we in staat om onze eigen heldenreis te ondernemen en buitengewoon krachtig te zijn in onze eigen weg die we te bewandelen hebben. Ons innerlijk kind is onze bron van creativiteit, moed en veerkracht en met de juiste begeleiding kunnen we die wijze meid of slimme ventje laten schitteren in glorie.
Wil jij een enorme toolbox aanleggen om jouw doelen te bereiken? Wil jij meer kracht ervaren in je leven en je denken? Misschien is de NLP Basis Practitioner wel wat voor jou. Klik hier om de brochure te downloaden!