De definitie van ‘succes’ heeft voor ieder persoon een verschillende invulling. Wat is dat specifiek voor jou? Om duurzaam succes te bereiken, is het belangrijk om naast de focus, energie en kracht voor je doelen, ook te kunnen ontspannen. Hoe ontspan je? Het verschil herkennen tussen downtime en uptime is daarbij helpend. In dit artikel lees je 4 tips over hoe je downtime kunt gebruiken voor duurzaam succes, ontspanning en kunnen pieken op de momenten wanneer jij dat nodig hebt.

Leren ontspannen? Ken het verschil tussen Downtime en Uptime

Uptime is de manier van denken waarbij je aandacht, zintuigen en energie naar buiten zijn gericht. We gedragen ons richting de externe wereld, met een externe focus en alertheid. De aandacht is volledig in het hier-en-nu. Je zit bijvoorbeeld middenin een gesprek, spreekt voor publiek of werkt aan een stuk tekst. Voor te lange periode in uptime zitten kost veel energie. Downtime is de manier van denken waarin we weer ‘terug bij onszelf’ komen. We zijn naar binnen gericht. Lichamelijk zijn we wel aanwezig, maar we zijn bezig met onze eigen gedachten, dagdromen en innerlijke wereld, bijvoorbeeld het ontspannen gevoel dat je misschien voelt wanneer je even op de bank ploft na een lange werkdag.

Downtime & Ontspanning

Lukt het je niet meer om te ontspannen? Blijf je gefocust en gericht op de externe wereld? Eind 2020 gaven ongeveer 1,2 miljoen werknemers (15,7% van de werknemers in Nederland) aan dat zij burn-out klachten hadden. Daar zijn natuurlijk verschillende oorzaken van. Echter, te weinig downtime nemen is een grote bron van burn-outs, overspanning en een overwerkt gevoel.

Afwisseling tussen Downtime & Uptime

Jouw natuurlijke (mentale) staat is een afwisseling van uptime (alert, naar buiten gericht) en downtime (ontspanning, naar binnengericht). We hebben deze afwisseling nodig om te kunnen pieken wanneer dat nodig is! En zo onze doelen te kunnen bereiken. Duurzaam succes vereist dus bewustwording van deze afwisseling tussen uptime en downtime. Zo kun jij je volledig focussen op de externe wereld (uptime) en je tevens ontspannen voelen wanneer je gericht bent op je interne wereld (downtime).

Hoe ontspan je wel? 

Leren ontspannen, dus leren de omslag te maken van uptime naar downtime, zorgt ervoor dat de volgende dag weer met frisse moed je dromen en doelen achterna kunt gaan.

De eerste stap om te leren ontspannen, is om naar je lichaam te luisteren. Echt luisteren. Vaak zijn we wandelende hoofden: we lopen ons lichaam voorbij. We voelen niet meer wat het lichaam nodig heeft, en dat is zonde; het lichaam kan haar behoeften immers zo goed aangeven. De vereiste is dan wel dat je ook luistert naar wat ze te zeggen heeft.

Leren ontspannen -4 tips

Tip 1. Wees lief voor je lichaam

Vertroetelend, maar het werkt! Je geest en je lichaam werken constant met elkaar samen. Als je aan de één werkt, voedt je de ander ook. Door in contact te komen met je lichaam, voel je weer wat je echt nodig hebt. Heb je wel eens ervaren dat wanneer je eindelijk kan rusten na een lange dag (of een paar dagen), dat je opeens álle moeheid voelt? Dat komt omdat je de signalen van je lichaam niet hebt opgepikt (of er niks mee hebt gedaan). Een powernap, een boswandeling, een warm bad of een (rustige) sportles kan wonderen doen. Je gaat weer voelen wat het lichaam nodig heeft – en deze communicatie met je lichaam is het meest natuurlijke wat er is.

Tip 2. Waar lek jij energie? 

Om werkelijk te kunnen ontspannen, is het nodig dat er niet nog tien open lijntjes in ons hoofd aanwezig zijn. Hoewel we die lijntjes soms niet op fysieke wijze kunnen sluiten (soms is er immers een wachttijd bij bepaalde activiteiten of handelingen in een bedrijf of werkzaamheden), is het wel mogelijk om dit mentaal te doen. Het hoofdstuk als het ware sluiten voordat je gaat ontspannen. Niet meer meenemen wat je de dag hebt meegemaakt, maar kiezen voor ontspanning.

Hoe leer je dus beter te ontspannen? Door te kijken waar jij energie lekt en waar jij dus in uptime blijft waar downtime nodig is.

Ben jij dit? Het helpt om de volgende vragen dan te beantwoorden:

• Wie ben jij zonder dit probleem? Is het probleem alomvattend, of ben jij meer dan je probleem?
• Wie is er verantwoordelijk voor deze uitdaging? Hoeveel verantwoordelijkheid draag jij? En wat ligt wel (en niet) binnen jouw invloed?
• Welke stappen kun je zetten die wel iets opleveren in het oplossen van dit probleem? Is dit een stap die je nu kunt zetten, of is het verstandiger om daarmee te wachten.

Deze ‘open loops’ in je hoofd zorgen voor stress en weinig ontspannen. Wil je dus leren ontspannen? Zorg dat de loops in je hoofd verdwijnen. Dat betekent niet direct dat je het minder druk hebt, maar wel dat het werk behapbaar blijft en dat je steeds een stap verder kunt zetten in de juiste richting.

Tip 3. Ga terug naar je kindertijd

Wat vond je leuk om te doen? Een activiteit als tekenen, met (volwassen) lego spelen, een muziekinstrument bespelen of een stomme film kijken of zelfs een videospelletje spelen kan behoorlijk ontspannend zijn. Dit is voor iedereen anders. Welke kinderactiviteit kun jij doen om weer tot jezelf te komen?

Het doel van deze tip is om de verbinding terug met jezelf te vinden. Kinderen zitten vaak, indien ze aan het spelen zijn, in een theta-staat (dat wil zeggen: hun hersengolven zitten op een frequentieniveau die we theta noemen). Dat is een diepe staat van ontspanning. Merk je wel eens op dat kinderen helemaal in hun eigen spel verwikkeld zijn, zonder dat ze opmerken dat iemand in diezelfde kamer iets zegt? Of dat zij op straat zo in hun eigen wereldje zitten dat ze een beetje tegen zichzelf praten, of een liedje aan het zingen zijn? Dat is die theta-staat, een diepe ontspanning! Het is helend en herstellend voor je brein om in die staat te zitten.

Wellicht is het moeilijker als volwassenen om te leren ontspannen op die manier, en naar dat spel-vorm terug te gaan. Toch kunnen ook volwassenen de theta-staat makkelijk benaderen – onder andere door activiteiten waarin jij weer terug naar je innerlijke kind gaat. Welke activiteit zorgt ervoor dat jij de tijd uit het oog verliest? Waar kun je helemaal in opgaan, op een kinderlijke manier die ontspannend en naar binnen gericht is?

Tip 4. Echt ontspannen? Durf ‘egoïstisch’ te zijn

Want uiteindelijk leidt dat vaak ertoe dat je meer te geven hebt. We kunnen niet geven vanuit een leeg vat van energie. Durf ‘nee’ te zeggen. Durf eerst voor jezelf te kiezen op de momenten dat jij leeg bent. Als jij jezelf beetje bij beetje oplaadt, voel jij je gelukkiger en heb je ook meer te geven aan je omgeving.

Wil jij duurzaam succes ervaren? Kiezen voor wat jij graag wilt? Weten waar jij aan toe bent en daardoor meer uit je leven halen? Aan de slag gaan met belemmeringen en blokkades, zodat jij vrijer kunt leven? Kijk eens naar onze NLP Practitioner! Daarin leer je dieper te kijken naar wat er speelt in jouw onbewuste – en tevens dit te veranderen naar een staat van zijn die prettig is voor jou. Klik hier voor de brochure.