De meeste mensen geven niet echt advies.

Ze melden simpelweg hun mening omdat ze daar de behoefte toe voelen, en realiseren zich niet wat ze zeggen of wat de invloed daarvan is op de ander. Mensen adviseren ietwat automatisch, zonder na te denken over wat hun advies toevoegt aan het perspectief van de ander.

Maar als je het echt goed nagaat – waar precies komt je advies vandaan? Is het een betekenisvol en effectief advies, of wilde je gewoon heel graag je mening delen? Is het realistisch, of makkelijker gezegd dan gedaan? In hoeverre is het gekleurd door jouw eigen mening, je wereldbeeld?

If you propose to speak, always ask yourself; is it true? is it necessary? is it kind?

Buddha

Misschien heb je wel eens meegemaakt dat een advies dat je een vriend(in) gaf, niet echt indruk maakte. Ze luisterden niet, ze bleven gewoon doen wat ze altijd al deden. Misschien frustreerde dat je zelfs; blijkbaar was je advies niet effectief, realistisch of emotioneel genoeg.

Het feit dat je de behoefte voelt om je mening te delen, maakt het duidelijk dat je geen gesprek aan het voeren bent gebaseerd op rapport (verbinding). Je bent in dit scenario gefocust op jezelf, in plaats van op de ander.

We hebben een lijst samengesteld met tips, om te zorgen dat je vanaf nu die vriend(in) bent die altijd het best mogelijke advies geeft!

Waarom voelen we de behoefte om anderen advies te geven?

Het feit dat we de behoefte voelen om anderen advies te geven, is omdat veel van ons denken dat wij het het beste weten. Natuurlijk willen we anderen ook graag helpen. We geven om de mensen dichtbij ons, en willen hen zo goed mogelijk helpen. Dus, als we advies geven, hopen we ook dat ze het opvolgen en dat alles daarmee goed komt.

Maar waarom zijn we nou echt zo graag bezig met het delen van onze adviezen?

• We kunnen het gevoel hebben dat we hetzelfde wel eens hebben meegemaakt als wat onze vriend(in) meemaakt, en willen daarom delen welke oplossing voor ons heeft gewerkt
• We voelen een sterke behoefte om onze gevoelens en meningen te delen, omdat we gehoord en erkend willen worden. Er is een grote kans dat je het heel fijn zou vinden om te horen: “Wauw, je hebt helemaal gelijk. Ik ga luisteren naar wat je zegt. Dankjewel!”, nadat je een vriend(in) je advies/tips hebt gegeven – en dat is heel normaal! Als iemand zo reageert op je advies, erkent diegene jou en je advies immers.
• We hebben de neiging te denken dat wij alle antwoorden wel weten.
• We voelen ons verplicht om advies te geven. (Soms kan het zelfs voelen alsof iemand tegen je praat omdat hij/zij hulp nodig heeft, wat niet altijd het geval is!)

Waarom hebben we eigenlijk advies nodig – kunnen we het niet gewoon zelf oplossen?

Ja, we kunnen het zeker allemaal gewoon zelf oplossen. Maar de vraag is: willen we dat? Willen we niet gehoord en gezien worden? Willen we niet verbinden met anderen, willen we niet dat onze waarden (h)erkend worden? We willen dat er keuzes gemaakt worden, en de zaken in andermans perspectief kunnen zien.

Om dit laatste voor elkaar te krijgen, vertellen mensen elkaar wat hun probleem is. Op die manier komt wat ze denken en voelen naar de oppervlakte, om gedeeld, gehoord en erkend te worden. We willen dat onze vrienden onze pijn en ons plezier mee-voelen, empathie ervaren, onze zorgen delen en bovenal; dat ze bevestigen dat wat wij voelen, echt is.

Onthoud wel dat de bevestiging van anderen niet nodig is om keuzes te maken en te kunnen omgaan met je emoties. Als jij iets voelt wat niet door anderen wordt erkend, zijn het alsnog oprechte emoties. Vertrouw dus altijd op jezelf. (Als je zelfvertrouwen wel een upgrade kan gebruiken: lees dan ook eens dit artikel) –

Een andere reden dat we onze gevoelens delen om advies te verkrijgen is dat we soms simpelweg niet weten wat we moeten doen. We kunnen wel eens vastlopen in gedachten of in twijfels. Er moeten keuzes gemaakt worden, maar hoe kunnen we nou weten wat de juiste keuze is? Op zo’n moment reiken we naar onze vrienden, in de hoop dat zij een oplossing voor of een ander perspectief op de situatie te bieden hebben. Twee weten immers meer dan een!

Wat voor advies helpt niet?

• • “Wees gewoon wat socialer!” (sociale angst niet de overhand laten nemen?)
  • “Als ik jou was, zou ik…”
  • “Accepteer het gewoon.”
  • “Wees positiever!”

• “Doe maar rustig.”
• “Je wil dit misschien niet horen, maar…”

Het is heel waarschijnlijk dat je ooit wel eens een van deze adviezen hebt gegeven. Geen zorgen – dat hebben we allemaal wel eens gedaan – met de allerbeste bedoelingen.

Maar als je er over nadenkt en nagaat waar deze adviezen vandaan komen; hoe waarschijnlijk is het dat ze een ander echt zullen helpen? Erkennen ze wat de ander meemaakt?

Stel dat je je boos of gestrest voelt en iemand zegt: “Doe maar rustig.”. Zou dat je helpen? Waarschijnlijk niet – misschien maakt het je dan zelfs nog bozer of meer gestrest. Het voegt niets toe om te zeggen wat iemand nodig heeft – ze weten immers nog niet hoe ze dat kunnen bereiken.

Nog wat meer voorbeelden van typische cliché adviezen die mensen kunnen geven (en ontvangen):

“Maak je niet druk om wat andere mensen denken.”

Natuurlijk zit er waarheid in deze opmerking, maar mensen hebben over het algemeen de neiging om zich wel druk te maken over de mening van anderen over wat ze doen. Mensen hebben door wat het effect van hun keuzes is op anderen, omdat mensen compassie en empathie voelen, en dat is niet altijd iets negatiefs!

Good advice is often annoying – bad advice never is.

George Godefroy

“Je hebt geen ander nodig om gelukkig te zijn.”

Niemand is verantwoordelijk voor je geluk, behalve jij. Maar dit betekent niet dat mensen zich niet geliefd willen voelen, of verbinding willen vinden. Ook al is het in essentie waar, “Je hebt geen ander nodig om gelukkig te zijn” adviseren aan een ander zegt eigenlijk niet zoveel, omdat veel geluk in werkelijkheid wel van de mensen om ons heen komt.

“Doe het gewoon!”

“Oh wauw, dankjewel! Dat heeft me echt geholpen.” Blijkbaar is het zo dat de ander moeite had met datgene gaan doen waarvan jij zegt dat hij het gewoon moet doen – dus dit advies is niet echt behulpzaam. Misschien weet deze persoon niet hoe hij/zij moet beginnen?

Hoe adviseer ik anderen op een respectvolle, open manier?

De eerste stap naar effectief advies is om rapport op te bouwen. Als je in een gesprek geen rapport hebt, is je advies waarschijnlijk nutteloos; het ene oor in, het ander weer uit. Zorg ervoor dat je gefocust bent en blijft op de ander om rapport en verbinding te kunnen creëren.

Your greatness is not what you have – it’s what you give.

Elliot Lim

Als je intentie echt is om de ander te helpen (en niet om je eigen gedachten te delen), kun je rapport tot stand brengen. Je bent er voor die ander, niet voor jezelf!

Een simpele (Engelstalige) methode om te volgen in adviezen geven is HERO:

• H – Hear(hoor wat iemand zegt, zorg dat de ander weet dat je luistert)
• E – Empathize(deel je empathie over wat de ander meemaakt)
• R – Reassure(erken de gevoelens van de ander, en laat weten dat jij er bent om te helpen)
• O – Offer a solution(bied de ander een oplossing of advies)

Dit laatste onderwerp, het werkelijke advies geven, is waar we het verder over gaan hebben. Om goed, effectief advies te geven zul je de volgende dingen moeten onthouden:

Adviseer met toestemming

Het is makkelijk om in een soort psycholoog-patroon te vallen in het adviseren van vrienden. Je denkt dat je precies de goede oplossing hebt (wat misschien ook wel zo is!) en je kan niet wachten om je expertise te delen. Maar soms helpen je oplossingen niet – simpelweg omdat ze ongevraagd zijn, en omdat een oplossing niet is wat je vriend(in) van je nodig heeft op dat moment.

Onthoud dat het heel belangrijk is om aandachtig te luisteren en iemands situatie allereerst te erkennen. Om ervoor te zorgen dat je niet ongevraagd te veel advies geeft, zou je deze vragen aan je vriend(in) kunnen stellen:

• “Wil je mijn advies of mijn mening over je situatie?”
• “Zou je het fijn vinden als ik mijn ideeën deel, over hoe je volgens mij je situatie zou kunnen verbeteren?”

Als je deze vragen eerst stelt, erken je op een respectvolle manier de gevoelens en ervaringen van de ander.

Eerlijkheid duurt het langst

Het is makkelijk om te zeggen: “Ik weet precies hoe je je voelt.” op elk probleem dat je tegenkomt, en het kan ook zeker zo zijn dat je dat precies weet. Maar soms weet je ook niet wat een ander meemaakt, omdat jij diegene niet bent en omdat je niet exact in hun schoenen hebt gestaan.

Dit betekent niet dat je geen empathie kan tonen en verbinding kan ervaren met diegene.

Je zou kunnen zeggen:

• “Ik weet niet precies hoe je je voelt, maar ik ken je goed en ik zal mijn uiterste best doen om mezelf in jouw schoenen te plaatsen.”
• “Ik ben er helemaal voor je om te luisteren, mee te denken en om mijn perspectief te delen, als dat is wat je nodig hebt.”

Attention is the rarest and purest form of generosity.

Weil

Luister actief

Luisteren is misschien wel het belangrijkste als het aankomt op advies geven. En luisteren doe je niet alleen met je oren, maar met al je zintuigen! Vraag jezelf af:

• Wat vertelt mijn vriend(in) me?
• Hoe vertelt mijn vriend(in) me dit (lichaamstaal, tonaliteit, woordkeus)?
• Hoe voelt mijn vriend(in) zich terwijl hij/zij me dit vertelt?
• Wat heeft hij/zij van me nodig op dit moment?
• Wat zou ik kunnen vragen om de situatie helderder te maken, of om meer informatie te krijgen over wat hij/zij meemaakt?

Blijf oordeel-vrij

Als iemand naar jou komt om zijn/haar gevoelens te delen (of omdat ze je hulp willen), nemen ze al een grote stap; die van het uiten van hun gevoelens. Voor veel mensen kan dit best kwetsbaar voelen. Op dat moment vertrouwt iemand jou alles wat hij/zij ervaart en voelt toe – best een eer, eigenlijk! Die persoon vertrouwt je ook om niet te oordelen over hem/haar, gezien jij degene bent met wie ze hun problemen delen.

Geen oordeel vormen over een ander betekent dat je reageert vanuit hun perspectief, niet vanuit je eigen. Zelfs als jij, in jouw meningen en waarden, het niet eens bent met wat je vriend(in) doet of heeft gedaan, betekent het dat je nog steeds respect toont en je niet neerbuigend gedraagt. Je zou op zo’n moment kunnen erkennen dat je niet alle antwoorden voor hem/haar hebt omdat je nooit in die situatie bent geweest, maar dat je wel graag zou willen helpen om erachter te komen wat voor hen de beste oplossing is.

In plaats van te reageren met “Je had … moeten doen/zeggen/denken”, vraag de ander op een aardige manier waarom of hoe ze hebben gedaan wat ze hebben gedaan. Zo kun je leren begrijpen wat hun beweegredenen waren. Wat kunnen ze wel doen om de situatie te verbeteren (wat de situatie ook is)?

In giving advice seek to help, not to please your friend.

Solon of Athens

Sharing & caring

Soms weet je allebei echt niet hoe je een situatie moet oplossen. Dat is helemaal oké! Misschien heb je gewoon geen idee wat de ander zou kunnen doen, of hoe je hem/haar kunt helpen. Als je daarin helemaal vastloopt, is het prima om te zeggen “Sorry, ik weet echt niet wat ik daarop moet zeggen.”. Het is altijd beter dan ongewenst of onoprecht advies geven!

Een andere optie als je jezelf in een doodlopend gesprek bevindt, is om samen te gaan brainstormen. Maak een ouderwetse lijst van ‘voors en tegens’, of een lijst van potentiële alternatieven of oplossingen voor het probleem. Je doet het dan samen, dus misschien kom je uiteindelijk wel op een oplossing uit!

Je bent er klaar voor!

Je weet nu hoe je kunt adviseren op een respectvolle, erkennende manier, en hoe je echt naar een ander kunt luisteren. Als je niet op een concreet advies kunt komen, brainstorm dan samen met je vriend(in) om samen een oplossing te bedenken.

Onthoud om altijd eerlijk te zijn en te checken of je advies wel gewenst is, of dat de ander slechts gehoord wil worden. Als dat laatste het geval is – luister met al je zintuigen!

Voordat je je advies geeft, vraag jezelf af: “Waarom ga ik dit zeggen? Hoe gaat wat ik wil zeggen, de ander helpen?”. Zolang je echt meent wat je zegt en je het zonder oordeel overbrengt, zal je advies hoogstwaarschijnlijk heel behulpzaam, eerlijk en effectief zijn!