Indien jij niet uit hoe je je voelt, is het voor een ander natuurlijk moeilijk te beseffen wat er in je omgaat. Emoties uiten hoort bij een gezonde communicatie, niet alleen in je privé situaties, maar vaak ook in je werk. Wie zijn gevoel goed kan uiten, is een krachtige communicator en kan daardoor vaak bereiken wat hij of zij wilt. Dit artikel geeft je 5 krachtige tips om je gevoel te uiten. Lees je mee?

1. Erken je gevoel

De eerste stap is om je emoties te erkennen – en waardevol te vinden. Jouw emoties geven je leven richting. Vind je iets niet fijn? Dan kun je dat ‘weg’ denken en bijvoorbeeld tegen jezelf zeggen dat het allemaal niet zo erg is. Is dat verstandig? Waarschijnlijk niet. Vermijden helpt weinig bij het uiten van je gevoel.

Uit onderzoek blijkt dat het heroverwegen en erkennen van je emoties effectiever is dan emoties te onderdrukken. Het onderdrukken van emoties leidt vaak tot een grotere sneeuwbaleffect op een later moment.

Erken je gevoel dus eerst. Weet dat je gevoel belangrijk is, ook al voelt een andere persoon zich er compleet anders over. Je mag voelen wat je voelt. Jouw gevoel mag er altijd zijn, ongeacht de situatie. En dat brengt ons bij de tweede tip: erken dat iedereen een subjectieve ervaring heeft van de werkelijkheid.

“The meeting of two personalities is like the contact of two chemical substances: if there is any reaction, both are transformed” – Carl Jung

2. Emoties uiten: welke emotie voel je écht?

Hoeveel emoties heeft een mens? Onderzoekers zijn er nog steeds niet over uit. De één zegt dat we er 256 hebben, de ander beweert dat we ze in 6 hoofdcategorieën kunnen stoppen. Weer een ander beweert dat er zoveel verschillende nuances zijn in de emoties, dat het onmogelijk is om ze allemaal op papier te zetten.

Hoewel we niet lijken te weten hoeveel emoties we precies hebben, kunnen we wel een praktische poging doen om de specifieke emotie die jij voelt, een ‘naam’ te geven. Dat klinkt misschien gek. Toch hebben veel mensen profijt van het benoemen van hun emoties.

Weet hierbij wel dat het soms ontzettend moeilijk is om een naam te geven aan een bepaalde emotie. Soms hebben we (nog) geen naam voor die bepaalde emotie die jij op dat moment voelt. Probeer er dan toch zo dicht mogelijk bij te komen.

Hoe kom je erachter wat je voelt? Gebruik de volgende oefening:

1. Waar is mijn lichaam voel ik deze emotie? Hoe voelt deze emotie? Is het warm? Is het een koud gevoel? Op welke plekken voel ik dit nog meer?
2. Wat wilt dit gevoel? Wilt het ergens heen? Bijvoorbeeld: boosheid wilt vaak bewegen, naar buiten toe. Verdriet wilt vaak in zichzelf keren.
3. Met welke woorden zou je dit gevoel kunnen omschrijven?

Pen en papier kan ook nuttig zijn bij deze oefening, indien je het moeilijk vind om contact te maken. Schrijf dan eens op wat je allemaal voelt – en koppel er daarna (zo goed als je kunt) één of meerdere namen aan.

Weten welke emoties je voelt, is de basis van het uiten van je emoties. Dat maakt het voor de buitenwereld ook makkelijker om jouw emoties te begrijpen – en dat geeft weer opluchting voor jouw mentale staat.

3. Bepaal je behoeften

Nu je weet welke emoties je voelt, kun je beter weten welke behoefte daaraan gekoppeld zit. Wat heb jij echt nodig? Probeer een laagje dieper te kijken. Die behoefte staan voor een belangrijke waarde of doel in je leven.

4. Communiceer die behoeften op juiste wijze

Nadat je je behoefte hebt bepaald, is het tijd om die te communiceren. De eerste vraag die jij daarbij kunt stellen, is: bij wie moet ik zijn om die behoeften te vervullen? Soms geven we onze behoefte aan bij een persoon die in feite weinig voor onze behoeften kan doen.

Welk verzoek wil jij doen? Welke behoefte wil jij communiceren? Een grote bron van je emoties op nare wijze communiceren, is angst. Je bent bang dat je niet gehoord wordt, begrepen wordt of dat je behoeften niet worden erkend of vervuld. Probeer weer in je volwassen ‘ik’ te stappen.

Tips om je emoties op fijne wijze te communiceren:

1. Het start bij een heldere waarneming, zonder oordeel. Blijf bij de feiten, dan ontstaan er geen ‘ruis’ in de communicatie.
2. Communicatie is respons. Lijkt het alsof de ander je niet begrijpt? Probeer het op een andere manier onder woorden te brengen, vraag rustig wat hij/zij niet begrijpt.
3. Communiceer je zinnen in de vorm van ‘ik voel mij blij/boos/bang/verdrietig/etc., omdat ik…’ in plaats van ‘ik ben blij/boos/bang/verdrietig/etc.’. Je wilt jezelf niet identificeren met de emotie.
4. Tevens kun je daarbij ook beter zeggen: ‘ik voel mij gekwetst/bedrogen/onbegrepen/afgewezen/etc.’ in plaats van ‘jij kwetst/bedriegt mij’. Behoud de emotie bij jezelf en voorkom dat de ander zich aangevallen voelt.
5. Probeer altijd dat laagje dieper te kijken: welke behoefte ligt eronder mijn gevoel? En communiceer vervolgens die behoefte.
6. Vergeet de emoties en behoeften van een ander niet, alleen dan kun je een echt ‘gesprek’ hebben. Lees hieronder meer daarover!

5. Verplaats je ook in de behoefte van een ander

Je vertelt vervolgens je behoeften aan een bepaalde persoon – of groep personen.

Iedereen heeft echter zijn of haar eigen wereldbeeld en subjectieve ervaring van de werkelijkheid. Wat er soms kan gebeuren wanneer jij je gevoel uit, is dat die andere persoon een geheel andere beleving of gevoel van dezelfde situatie heeft gehad. Ieder ziet de wereld immers door zijn eigen ‘filters’: we laten stukjes weg, we vervormen of we generaliseren de ervaring. Dat is iets menselijks.

Loop niet weg van het gesprek en weerhoud jezelf te bedenken dat je eigen gevoel bijvoorbeeld ‘verkeerd’ is. Er bestaan geen ‘verkeerde’ gevoelens.

Je kunt het misschien spannend vinden om je eigen behoeften te uiten, vergeet niet dat anderen ook gevoelens en behoeften hebben. Probeer je in de behoefte van een ander te plaatsen, wanneer je je eigen gevoel uit. Sta open, oordeel niet. Op die manier komen jullie tot een gesprek waarin beide personen gehoord worden.

Wil je meer weten over communicatie, het uiten van emoties, ons gevoelsleven en het creëren van een positieve, optimistische levenshouding? In de NLP Practitioner leer je het! Klik hier voor de brochure.