Omdenken is een mentale strategie die ervoor zorgt dat je in mogelijkheden en oplossingen denkt, niet in problemen of beperkingen.

Een probleem of een beperking schept een kader waarin een of meerdere beperkingen de focus krijgen. Mensen raken vaak volledig in de ban van het kader waarin het probleem zich voordoet en zien daardoor nog nauwelijks mogelijkheden. Mogelijkheden die een ervaringsdeskundige vaak makkelijker ziet.

Zo sprak ik laatst een cliënt die zich leeg voelde na het behalen van zijn diploma. “Na mijn afstuderen viel ik in een gat” zo beschreef hij het. Zo’n denkkader zorgt voor behoorlijk veel negatieve gedachte en emoties.

Dit is natuurlijk hartstikke onnodig. Dat zogenaamde “gat” waarin de cliënt zich metaforisch begaf, kan ook ruimte en mogelijkheden scheppen. Bijvoorbeeld om te ontdekken wat je echt wilt, om te ontdekken waar je wel passie of energie van krijgt.

Hoe fijn is het, om daar de tijd en ruimte voor te kunnen maken? Daar stond deze cliënt wel voor open, dus we zijn samen gaan zitten om deze ‘omdenk’ technieken toe te passen.
De cliënt liep met een opgelucht gevoel naar buiten en is niet meer terug geweest na één sessie. Dat is een heel goed teken!

Waren die mogelijkheden ervoor ook al niet? Jazeker, echter hield deze cliënt zich teveel gevangen in zijn eigen probleem(negatieve kader). Dat kan natuurlijk iedereen overkomen. Problemen in een relatie, op werk, met familie of vrienden die gevangen zitten in een negatief kader, waarvan jij ze op andere gedachten wilt brengen.

Een ieder van ons die dit wel eens heeft meegemaakt, bij jezelf, of bij een ander, weet inmiddels dat door discussie er meestal alleen maar meer problemen ontstaan.

Een neven effect van omdenken is dat je de ander niet gaat ‘Helpen’, maar je gaat de ander helpen. Wat bedoel ik met de hoofdletter? Helpen met een Hoofdletter betekent dat je voor een ander problemen wilt oplossen.

Dit is vaak een bijeffect van een lang gesprek of een discussie over iemand zijn of haar problemen, zelden effectief. Met de omdenk technieken biedt je een luisterend oor, maar pak je het probleem bij de kern aan en help je op een authentieke, constructieve manier jezelf of een ander.

Met omdenken, ook wel herkaderen genoemd, verander je de betekenis van een “probleem” of “uitdaging” waardoor er weer naar mogelijkheden gekeken kan worden. Je bekijkt het “probleem” letterlijk vanuit een ander perspectief. Je gebruikt in feite de energie of het kader van het probleem om nieuwe mogelijkheden te ontdekken.

Herkaderen of omdenken verandert dus de betekenis van een interne representatie (de manier waarop iemand zelf zijn of haar probleem ervaart).

Hierdoor verandert de stemming (je gevoel) en dat leidt tot andere mogelijkheden. Herkaderen is niets nieuws. Veel verhalen, metaforen, fabeltjes en sprookjes gaan over gebeurtenissen of gedragingen waarvan de betekenis verandert zodra het kader verandert. Bijvoorbeeld het lelijke eendje, dat uiteindelijk een mooie zwaan blijkt te worden, mooier dan alle andere eenden waarmee hij zichzelf vergeleken had.

Herkaderen betekent niet dat je de wereld door een roze bril bekijkt, zodat je denkt dat alles ‘eigenlijk’ goed en mogelijk is. Problemen verdwijnen niet vanzelf, ze moeten worden uitgewerkt en opgelost, maar naarmate je ze van meer kanten en perspectieven kunt benaderen wordt de oplossing eenvoudiger. Als je herkadert, gun je jezelf een zekere speelruimte.

Hoe werkt omdenken of herkaderen?

Er zijn twee typen herkadering

• betekenis-herkadering
• context-herkadering

Betekenis-herkadering (omdenken)

Bij betekenis-herkadering ga je op zoek naar de positieve bedoeling van het probleem of gedrag.

Voorbeelden:

“M’n moeder hamert continu dat ik mijn huiswerk moet maken”

→ Zij wil dat je leert en verder kunt studeren.

Moeder maakt zich constant zorgen om haar kind

→ Dit doet zij uit liefde en bescherming

‘Als het regent ga ik niet naar buiten en ik word er heel chagrijnig van”.

→ Als ik regen zie dan denk ik alleen maar “goh, van regendruppels wordt je nat, ik pak m’n paraplu”.

Context-herkadering (omdenken)

Bij context-herkadering blijft de inhoud van het probleem hetzelfde, maar je verandert de context, bijvoorbeeld de tijd of plaats. Je stel jezelf of de ander in feite de vraag: In welke situatie zou dit gedrag wel gepast zijn of een positieve betekenis krijgen?

Je neemt dus een ervaring of probleem die in de eerste instantie vervelend is en je laat zien hoe dezelfde ervaring positief is in een andere context.

Wil je meer leren over Omdenken en NLP?

Volg dan een NLP opleiding of kom langs op een van de NLP informatie avonden.