Luisteren als Levenskunst – 3 NLP tips
Beter leren luisteren betekent meer geluk. Indien jij namelijk beter verbinding kunt maken met de mensen om je heen, wordt minimaal één van de tien Fundamentele Menselijke Behoeften – namelijk Verbinding – vervuld! Beter leren luisteren haalt ons weg van het ik-gevoel en brengt ons weer naar een wij-gevoel. Dat is onze natuurlijke staat van zijn. Beter luisteren is dus een levenskunst! Wil jij weten hoe je dit doet? Lees mee met deze drie tips.
“Listen with the intend to understand, not the intent to reply.” – Steven Covey
1. Rapport
Om beter te leren luisteren, is er eerst een gevoel van ‘overeenkomstige realiteit’ nodig. Stel je voor, je hebt net een geweldig gesprek gehad met iemand die je ontmoette in de kroeg. De tijd vloog voorbij en jullie voelden je allebei erg begrepen en gehoord. Het contact verliep vrijwel moeiteloos, alsof jullie elkaar al jaren kenden en jullie perfect in sync waren.
Is dit bekend voor jou? Dan heb jij al ervaren hoe het is om rapport te hebben met iemand! Rapport is dat magische gevoel dat je kunt ervaren van de ene persoon naar de andere. Het is een proces van ontvankelijk voor elkaar zijn (dat betekent niet noodzakelijkerwijs dat jullie het met elkaar eens zijn). Rapport is geen techniek of methode, wel een bepaalde houding die je aanneemt.
Een houding van rapport wordt gekenmerkt door:
- Aandacht hebben voor die ander zoals die ander is
- Respect hebben voor het wereldmodel van de ander (waarover later meer!)
- Afstemmen op de ander
Rapport is een natuurlijk verschijnsel! Als jij met je partner of een goede vriend(in) praat, ontstaat het direct en automatisch. Bij mensen die je minder goed kent, is het raadzaam om bewust een goed rapport op te bouwen. Indien er rapport is, wordt het automatisch ook beter geluisterd naar elkaar!
2. Leef je in in het wereldmodel van de ander
Iedereen is anders, omdat iedereen in een andere omgeving opgroeit, andere ervaringen heeft en ander startmateriaal bevat. Mensen hebben dus een verschillend ‘wereldmodel’ (wereldbeeld). Elk begin van beter luisteren start met respect naar het wereldmodel van die andere persoon. Beter luisteren is beter begrijpen waar de ander vandaan komt. Wil je echt communiceren en elkaar op een dieper niveau begrijpen? Dan is het van belang dat jij je verdiept in het wereldmodel van de ander.
Wees nieuwsgierig!
Door een open, onbevooroordeelde houding te belichamen. Onze eigen oordelen over de ander weerhouden ons ervan om nieuwsgierig te blijven. Het oordelen over een ander is het absolute slot op de schatkist van verbinding. We keuren hun overtuigingen af voordat we echt begrijpen waar ze vandaan komen. Echte verbinding blijft dan uit. (Bovendien komen die oordelen vaak vanuit een maskering van ons eigen gebrek, of beperkende overtuiging over onszelf).
Kom in een ‘state’ waarin jij beter kunt luisteren
Door in de juiste houding te komen (een ‘state’ noemen we dat in NLP), kun je ervoor zorgen dat je houding open blijft tijdens een gesprek. Daar zijn verschillende manieren voor. Visualiseer bijvoorbeeld dat alle oordelen en overtuigingen die je over de betreffende persoon hebt als waterdruppels van je afglijden, één voor één totdat je helemaal open staat om de persoon te ontvangen zoals hij is.
Of zet je hart open en kom in een nieuwsgierige houding. Of plaats je lichaamshouding in een open positie (je armen gekruist over elkaar heen, zorgt bijvoorbeeld voor een gesloten houding; als je je armen naar voren en handpalmen open houdt, sta jij meer open en nodig je de ander uit om ook open te zijn). Of zorg ervoor dat je interne criticus even een stapje opzij doet, zodat je beter kunt luisteren naar de ander. Doe wat jij moet doen om in die open, onbevooroordeelde houding te komen.
Merk maar eens op wat dat doet met de conversatie of het gesprek waarin je zit. De communicatie en verbinding tussen jullie wordt opeens een stuk rustiger en je leert om beter te luisteren naar die persoon.
3. NLP-techniek ‘Waarnemingspositie’ – beter luisteren
De NLP-techniek die je hieronder leert, helpt jou om openheid te behouden indien je beter wilt leren luisteren. Deze methode maakt je een luister- en begrijp wonder, waardoor bovendien je conflicten zachter worden. De NLP-methode die we hierbij gebruiken, heet: Waarnemingspositie. De oefening Waarnemingspositie is een krachtige techniek om situaties objectiever, vanuit een afstand of met een andere blik te kunnen waarnemen.
Tijdens deze techniek bekijk jij dezelfde situatie vanuit drie posities: je eigen positie, de positie van de ander en de meta-positie. Door deze drie posities werkelijk te belichamen ontstaat er meer creativiteit en flexibiliteit in het eigen denken. Tevens krijg je meer inzicht in het wereldbeeld van de ander! Neem een situatie voor ogen waarin je beter naar iemand wilt leren luisteren of iemand beter wilt begrijpen. Start dan met de oefening:
Waarnemingspositie 1: Vanuit jezelf
Ik zie de situatie dan door mijn eigen ogen. Wat voel je? Wat zie jij? Wat hoor jij de ander zeggen? We weten vaak al wat onze visie is, wat onze gedachten zijn en hoe we ons daarbij voelen. Dit is slechts de waarneming die vanuit jouw eigen ogen wordt ervaren.
Waarnemingspositie 2: Vanuit de ander
Hoe zou die andere persoon naar diezelfde situatie kijken? Visualiseer je eens dat je de ‘jas’ van die persoon aantrekt. Je ziet de situatie nu door zijn/haar ogen. Je hoort wat hij/zij hoort. Je ziet wat hij/zij ziet. Welke emoties voelt deze persoon? Welke gedachten komen er bij hem/haar op? Merk op welke nieuwe informatie je ontvangt door je wezenlijk te verdiepen in de gedachten, gevoelens en perspectief van de ander. Wat begrijp je nu beter over deze persoon en over de situatie?
Waarnemingspositie 3: Meta-positie
Neem zowel jouw informatie mee over de situatie, als de informatie die je vergaard hebt vanuit je partner. Beeld je nu in dat jij een objectief punt in de ruimte bent, zoals een lamp, een punt op de muur of de tafel die tussen jullie in staat. Visualiseer nu dat jij de ‘jas’ aantrekt van dit objectieve punt. Jij belichaamt nu dit objectieve punt.
Hoe kijkt dit objectieve punt eigenlijk naar jou en naar de andere persoon? Wat zie, voel, hoor of ervaar je daarbij? Welke inzichten heeft dit objectieve punt vergaard, door te kijken naar beide personen? Wat verrast je? Wat begrijp je nu opeens over de andere persoon? Hoe kun je nu beter naar hem/haar luisteren?
Deze NLP-oefening zorgt ervoor dat we werkelijk in de gedachten, emoties en ervaring van de ander stappen. Op die manier laten we ons eigen perspectief even los kijken we met een andere bril naar de situatie kijken. Zoals je ziet, geeft dat vaak heel veel nieuwe informatie! Als we vanuit meerdere posities kunnen waarnemen, zien en begrijpen we het overzicht beter. Ook merken we dan beter op wat wijzelf, de ander en de situatie nodig hebben. We begrijpen elkaar beter, omdat we nu eigenlijk pas echt luisteren.
Wil jij nog beter leren luisteren? En erachter komen wat de dieperliggende structuren zijn van communicatie, taal en verbinding met andere personen? De NLP practitioner is dan wat voor jou! Een kijkje nemen? Klik hier voor de brochure.