Zo stop je met leven op de automatische piloot
Betrap jij jezelf er op dat je op de automatische piloot loopt? Je lijkt iedere dag hetzelfde bandje af te draaien. Alles loopt geolied, maar je dagen gaan voorbij zonder dat je er echt van geniet of iets nieuws ervaart. Het creatieve vuur dat ooit in je brandde, lijkt gedoofd te zijn. Maar hoe stap je hier uit en hoe vind je weer een gezonde balans (terug) naar veiligheid, creativiteit én doelbewustheid? Zo pak je leiderschap over je leven!
Zo stop je met leven op de automatische piloot
Allereerst, geef credits aan je geoliede leven! De moderne mens is (en dus jijzelf) is enorm gaan houden van efficiëntie: dingen met zo min mogelijk inzet van tijd en middelen doen. Vaak wordt efficiëntie bereikt als iets al een hele lange tijd op dezelfde manier verloopt: het werkt, het voelt comfortabel. Je zaakjes op orde hebben, daar is veel goeds over te zeggen! Maar is de routine waarin je leeft en zijn de repeterende handelingen die je daarvoor verricht waar je ook écht blij van wordt? Zou je er in een nieuwe bewuste toestand opnieuw voor kiezen?
De geest is een programmeerbare machine voor het nastreven van doelen. En de meeste mensen zijn zich er niet van bewust welk doel ze nastreven, welke code hen daarheen brengt, of wie die code heeft geschreven. – Dan Koe
Pak leiderschap over je leven
Leiderschap gaat niet alleen over het aansturen van anderen, maar ook over het leiden van jezelf. Het betekent verantwoordelijkheid nemen voor je eigen acties, keuzes en gedragingen. Leiderschap zorgt ervoor dat je bewust leeft in plaats van op de automatische piloot. Waarom is leiderschap zo belangrijk? Omdat het je in staat stelt om jouw leven vorm te geven op de manier die jij wilt. Het geeft je de mogelijkheid om doelen te stellen, obstakels te overwinnen en je volledige potentieel te benutten.
Je eigen geest leren kennen
De automatische piloot begint én stopt in jouw eigen geest. Je geest is als het ware een ‘vat’ dat de werkelijkheid interpreteert. Een prachtig vat overigens, waarin zich kleine en grote systemen afspelen en die naar verloop van tijd steeds efficiënter worden. Één systeem verzorgt het gehele proces om een bepaald doel te bereiken. Als je leert dat je deze systemen kunt ‘tweaken’, zal jouw leven steeds leuker worden. Bekijk het NLP Communicatiemodel om te leren hoe dit in ons hoofd er aan toe gaat.
Een schone lei
Er is even wat voorkennis nodig om te begrijpen waar jouw geest vandaan komt en naartoe kan. Want toen je werd geboren, was je geest vrijwel ‘een schone lei’. Biologisch bekeken had je overlevingsdoelen, dus jij als baby deed er dan ook alles aan om ‘de synapsen flink in vuur en vlam te zetten’ door te gaan huilen als je honger had of wanneer je aandacht wilde. Naarmate je ouder werd, begon je een kinesthetische versie van jezelf te ontwikkelen. Je ouders hielpen je daarbij en zongen kinderliedjes waarin ze wezen ze naar hun eigen lichaamsdelen om je te helpen jezelf te begrijpen: “Oren, ogen, puntje van je neus.” Kort daarna begon je te kruipen en te spelen met speelgoed uit je cultuur, vervolgens te lopen en te proberen wijs te worden uit de vreemde taal die je ouders spraken.
Je hoogste doel was altijd overleven. Tot op de dag van vandaag. Je wil erbij horen. Je geest is gedurende je hele leven een geavanceerde patroonherkenningsmachine. De systemen van gedrag en taal die we uit onze omgeving oppikten, werden in jouw geest geprogrammeerd terwijl je onbewust ‘het programma van de samenleving’ testte op falen en slagen.
Van overleven naar zinvol leven
Er is een keerpunt in het leven van (bijna) iedere jongvolwassene. Als dit bij jou ook het geval is (geweest), mag je daar blij mee zijn! Op een bepaalde leeftijd ga je merken dat de automatische piloot die je zelf hebt gecreëerd niet meer werkt. Of in ieder geval niet meer jouw favoriete manier van leven is. Het is niet de creatie van je omgeving, maar die van jouzelf. Jij was het die er niet in slaagde de kaders – de regels van de samenleving – in twijfel te trekken die de samenleving op jou projecteerde. Je accepteerde ze zonder strijd. Tot het punt waarop je steeds vaker tegen de randen van de kaders botst. Je wordt in feite bewust van wat je voorheen onbewust ervaarde en uitvoerde. Deze ontwikkeling wordt mooi uitgebeeld in deze visual.
Je kunt óf een slaaf blijven van de code die in je hoofd is geschreven, óf je kunt de pijnlijke ervaring doormaken van het leren, deconstrueren en herprogrammeren ervan. De keuze is aan jou. – Dan Koe
De drie stadia van morele ontwikkeling
- Pre-conventioneel – jonge mensen die nog niet gesocialiseerd zijn, vermijden straf door gehoorzaamheid en handelen uit eigenbelang.
- Conventioneel – de mens leert van zichzelf en anderen en vormt overtuigingen, waarden en normen door zich te conformeren aan de samenleving. Ze proberen de sociale orde te handhaven.
- Post-conventioneel – de mens bevraagt en reflecteert op de samenleving, observeert deze vanaf een hoger niveau en kan deze vervolgens bekritiseren of hervormen met kritisch nadenken. En ziet tegelijkertijd dat je door het bekritiseren van een bepaald wereldbeeld ook in een (schijn) identiteit terecht kan komen waarmee je ‘versmolten’ raakt.
Respecteer het wereldmodel van de ander
Je wilt dus eigenlijk zien te voorkomen dat je vast komt te zitten in de eerste twee fasen. Mensen hechten zich in deze stadia aan ideologieën en ervaren en verkondigen hun eigen wereldmodel als ‘goed’, terwijl anderen ‘fout’ zijn. Bij NLP leer je voornamelijk het wereldmodel van de ander te respecteren en ook nieuwsgierig naar te zijn.
Ieder individu is anders omdat iedereen in een andere omgeving opgroeit, met andere ervaringen en met ander startmateriaal. Ter verklaring van deze verschillen zegt NLP dat mensen een verschillend “wereldmodel” (wereldbeeld) hebben. Elk begin van communicatie met een ander begint met het hebben van respect voor het wereldmodel van de ander. Wil je echt communiceren met de ander, echt begrijpen wat de ander bezighoudt en hoe hij de wereld dom zich heen ziet, dan is het van belang dat je je verdiept in het wereldmodel van de ander.
Het levenswiel als autopilot
De eerste stap is bewustwording. Sta stil bij je huidige situatie en kijk welke gebieden in je leven meer aandacht mogen krijgen met de ‘Cirkel van Context’, een NLP tool die ook wel het levenswiel wordt genoemd. Je leven kan namelijk ingedeeld worden in 8 categorieën:
- Werk
- Geld
- Bijdrage
- Vrienden & Familie
- Liefde / Partner
- Spiritualiteit
- Hobby’s & Ontspanning
- Gezondheid.
Hiermee krijg je zicht op alle aspecten van je leven – en ook waar je eventueel uit balans bent. Binnen deze categorieën kun je onderzoeken welke patronen je in die automatische piloot houden en bepalen wat je graag zou willen veranderen om een leuker leven te leiden.
De tool van het levenswiel werkt als volgt. Beantwoord voor elke categorie de volgende vraag: Als 10 staat voor je ideale investering, hoeveel investeer ik nu? Zet vervolgens een streep. Verbind de strepen zodat er een figuur ontstaat. Stel je nu voor dat dit een wiel is van je fiets. Zou je vooruit gaan? In welke categorie zou je meer moeten investeren om lekker vooruit te komen?
Doorloop de Logische niveaus van Dilts
Het kan zijn dat je je doelen scherp op papier hebt, maar als je op de automatische piloot loopt, wil het vaak zeggen dat je kortetermijndoelen prima haalt, maar wat wens je op de lange termijn? Het kan effectief zijn om de bijbehorende missie die jouw doelen aandrijven helder te hebben. Een missie is namelijk duurzamer dan je doelen en blijft veel langer ‘hetzelfde’, waaraan je acties kunt hangen. Soms ben je op dagelijkse basis veelal bezig met wat je moet doen. Daarmee heb je volgens het NLP model van de Logische Niveaus van Dilts, vooral aandacht voor vaardigheden en gedrag. Maar als je vrijer en leuker wilt leven, kun je ervoor zorgen dat alle niveaus congruent zijn met elkaar én in lijn liggen met wat je in je leven wilt.
Zie hieronder alle logische niveaus en bijbehorende vragen op een rijtje:
Logische Niveaus |
Vragen |
Zingeving |
Hoe draag jij bij aan deze wereld, “waar ben je voor besteld” en hoe draag je bij aan de missie van het bedrijf? |
Identiteit |
Wie ben jij in het team? |
Overtuigingen/waarden |
Welke waarden wil jij als werknemer en als mens nastreven? Zijn deze in overeenstemming? |
Vaardigheden |
Over welke vaardigheden beschik je binnen je functie? |
Gedrag |
Wat doe je op een werkdag en praktisch binnen het team? |
Door met aandacht deze vragen te beantwoorden, kun je snel jouw onbewust ‘gedateerde’ gewoontes blootleggen om ze vervolgens op het juiste niveau op te lossen en te hernieuwen voor een leuker leven.
Met behulp van NLP kun je leiderschap nemen over je eigen leven en stoppen met leven op de automatische piloot. Door bewustwording, doelen stellen, veranderen van denkpatronen, effectieve communicatie en persoonlijke groei kun jij jouw leven vormgeven op de manier die jij wilt. Creëer een leven vol voldoening en succes en schrijf je in voor een van onze opleidingen.