Je hebt het vast wel eens ervaren; een gesprek loopt ontzettend stroef, of juist heel erg vanuit een flow. Wat maakte het verschil? Waarschijnlijk lag het aan de mate van rapport; een toestand die gekenmerkt wordt door wederzijds vertrouwen en respect tussen individuen of groepen mensen. In dit artikel lees je wat rapport binnen NLP is, waarom het zo belangrijk is en hoe je het bereikt.

Wat is rapport in NLP?

Eén van de eerste dingen die je tijdens de NLP opleiding leert, is hoe je rapport maakt in een gesprek. Dat is niet voor niets, want rapport ligt aan de basis van een succesvolle, productieve interactie met een ander. Maar wat is het nu precies, rapport?

Rapport in NLP is de basis van communicatie. Het is een toestand die gekenmerkt wordt door wederzijds vertrouwen en respect tussen individuen of groepen mensen. Het is niet zozeer een techniek, maar eerder een houding die je helpt om snel op een lijn te zitten met de ander, waardoor het gevoel ontstaat dat het klikt.

Hoe meer rapport, hoe groter het vertrouwen en respect. Dat betekent overigens niet noodzakelijkerwijs dat men het eens is met de mening en het gedrag van de ander. Wat het wel betekent is dat er wederzijdse ontvankelijkheid en respect is voor elkaars wereldbeeld, waardoor een goede verstandhouding kan ontstaan. De communicatie zal hierdoor beter verlopen dan wanneer er geen rapport is.

Waarom zou je rapport maken?

Of je nu als manager een gesprek met een medewerker aangaat, als coach met je coachee in gesprek gaat, of een conversatie met je partner hebt; het vooraf tot stand brengen van rapport kan het verschil betekenen tussen succesvolle, productieve communicatie en niet-productieve communicatie.

Dankzij rapport voelt een ander zich beter begrepen en heb je dieper contact met elkaar, wat invloed heeft op de verstandhouding.

Rapport in een gesprek zorgt ervoor dat de ander zich ontspant, en een gevoel van vertrouwen en comfort ervaart in de interactie met jou. Hierdoor worden de barrières van weerstand verlaagd en wordt de ander ontvankelijker voor jouw boodschap. Vanuit die ontvankelijke staat krijg je rechtstreeks ‘toegang’ tot het onderbewuste van anderen.

Dit is handig als je bijvoorbeeld feedback wilt geven, iemand wilt overtuigingen of gewoon een goed en eerlijk gesprek aan wilt gaan met de ander. Als NLP’er heb je deze ontvankelijke staat overigens altijd nodig voor het succesvol gebruik van de meeste NLP technieken.

Rapport opbouwen, zo doe je dat

Het opbouwen van rapport begint met de drie elementen die de houding van rapport kenmerken:

1. Aandacht: aandacht hebben voor de ander zoals die is.
2. Respect: respect hebben voor het wereldmodel van de ander.
3. Afstemmen: ook wel ‘volgen’ van de ander, voordat je gaat leiden.

Technieken om rapport te realiseren 

Om deze houding van rapport te realiseren, kun je diverse technieken gebruiken. Bijvoorbeeld ‘sorting by other – sorting by self’. Sorting by other is de vaardigheid om je in te leven in de ander, hem te begrijpen en in te spelen op wat er in de ander omgaat. Je bent verbonden met de ander en gericht op wat de ander ervaart en wat er bij de ander gebeurt.

Sorted by self, is juist de vaardigheid om verbonden met jezelf te zijn; je aandacht ligt bij jezelf, bij je eigen gevoelens. Om rapport te realiseren is een juiste balans tussen sorting by self en sorting by other essentieel.

Spiegelen 

Rapport ontstaat ook door overeenkomstige zaken tussen jou en de ander te creëren of te ontdekken. In NLP noemen we dit spiegelen, of afstemmen. Je kunt bijvoorbeeld je uiterlijk, non-verbale en verbale communicatie voor een deel spiegelen. Denk aan de stemintonatie, de woorden die iemand gebruikt, de snelheid waarmee iemand praat, maar vooral ook aan lichaamshouding, handgebaren, gezichtsuitdrukkingen, ademhaling en oogcontact.

Met woorden alleen creëer je niet voldoende rapport. Woorden werken namelijk in op iemands bewustzijn. Lichaamstaal werkt in op het onderbewustzijn en heeft daardoor een groter effect. Ga nu niet alles wat je ziet en hoort bij de ander kopiëren, want dat werkt juist averechts. De kunst van rapport creëren is om subtiel de ander te volgen zonder dat de ander het doorheeft.

55% van de communicatie wordt bepaald door lichaamstaal, 38% door stem en slechts 7 % door inhoud of de woorden die je gebruikt.

Hoe weet je of er rapport is? 

Door goed te letten op wat er bij jou en de ander gebeurt, weet je of er rapport ontstaat. Bij rapport ervaar je een gevoel van warmte, rust, vertrouwen of zekerheid in het gesprek. Je voelt een ‘klik’. Bij de ander kun je rapport herkennen doordat bijvoorbeeld het gezicht van kleur verandert, of de persoon je dingen vraagt als; “ken ik jou ergens van?”

Ook kun je testen of er rapport is door te gaan ‘leiden’ in het gesprek. Dit doe je door een niet-matchende beweging te maken. Bijvoorbeeld door je benen over elkaar te slaan, of eens diep adem te halen. Als je rapport hebt, doet de ander als het goed is met je mee. Ga er maar eens mee oefenen. Je zult zien dat dankzij rapport je gesprekken een stuk makkelijker verlopen en het contact met de mensen om je heen positief kan veranderen!

Binnen NLP zijn er nog veel meer manieren om rapport te creëren met de ander. Wil jij hier meer over leren? Dan is de NLP Basis practitioner wat voor jou! Download hier de gratis opleidingsbrochure.