De wereld is bezig met het creëren van een andere realiteit: oude structuren brokkelen af, nieuwe ontstaan. Dit veranderproces gaat niet zonder hort of stoot, leiden vanuit liefde heeft tijd nodig. Oud leiderschap kan verwijzen naar angst-gedreven leiderschapsstijlen. In dit artikel lees je hoe elementen van NLP een geschikte benadering kan zijn voor modern leiderschap, zowel binnen bedrijven als in de politiek.

In het bedrijfsleven maar ook in de politiek zien we angst-gedreven dynamieken terugkomen, zoals politieke leiders die angst gebruiken om zieltjes te winnen (steun te vergaren), verdeeldheid zaaien om tegenstand te verzwakken, of starre ideologische posities innemen zonder ruimte voor dialoog. Eigenlijk passen politieke leiders NLP al feilloos toe: als je goed oplet hoor je hen bewuste krachtige taalpatronen gebruiken en slim afstemmen op de taalvoorkeuren van groeperingen waar doelbewust op gemikt wordt. Het gevaar is dat links en rechts in de samenleving hierdoor lijnrecht tegenover elkaar komt te staan.

Nieuw leiderschap met NLP

Hoewel NLP in eerste instantie meer wordt geassocieerd met persoonlijke ontwikkeling en effectieve communicatie, kan het juist worden toegepast op leiderschap en in de politiek. Om enerzijds effectief te beïnvloeden en anderzijds, waar we in dit artikel op doelen, voor een gelijkere en gelukkigere samenleving. Want, ga eens na:

Leiderschap waarin angst boven liefde wordt verkozen, waar meer verdeeldheid dan gelijkheid gecreëerd wordt en meer confrontatie dan vrijheid, is er zo ‘ingesleten’ dat we soms niet eens meer opmerken dat het toch echt op die manier gaat. Gelukkig zien we ook steeds meer voorbeelden waar andere keuzes worden gemaakt met oog op liefde en vertrouwen.

Voorbeelden van ‘oud’ leiderschap

• Autoritair leiderschap: Een leiderschapsstijl waarbij de leider volledige controle en beslissingsbevoegdheid heeft, zonder veel ruimte voor inspraak of betrokkenheid van anderen. Medewerkers worden hierbij gemotiveerd met (angst voor) straf in plaats van met positieve stimulansen.
• Angstcultuur: Een leiderschap dat gebruikmaakt van tactieken om angst te zaaien, zoals dreigementen, intimidatie of het creëren van onzekerheid over de baanzekerheid. Dit kan de prestaties op korte termijn stimuleren, maar het ondermijnt de motivatie en betrokkenheid op de lange termijn.
• Verdeeldheid zaaien: Leiders die bewust verdeeldheid creëren tussen teamleden om controle te behouden. Door rivaliteit en wantrouwen te bevorderen, proberen deze leiders te voorkomen dat er eenheid ontstaat tegen hun leiderschap.
• Lijnrecht tegenover elkaar staan: Leiders die vasthouden aan rigide standpunten en weigeren compromissen te sluiten. Dit kan leiden tot polarisatie en een gebrek aan samenwerking binnen teams of organisaties.
• Manipulatief leiderschap: Leiders die misleidende tactieken gebruiken om hun eigen agenda te bevorderen, zonder rekening te houden met het welzijn van anderen. Dit kan het vertrouwen ondermijnen en leiden tot een cultuur van wantrouwen.

Nieuw leiderschap: samenwerking, inclusiviteit en empathie

Moderne benaderingen van leiderschap benadrukken daarentegen vaak het belang van samenwerking, inclusiviteit en empathie om effectieve en duurzame resultaten te bereiken. Drie waarden welke je echt kunt belichamen wanneer je kiest voor een benadering vanuit NLP. Lees hier hoe de Basis Practitioner Opleiding een mooie opstap hiervoor kan zijn. Het succes van NLP-toepassingen in de politiek zal afhangen van de mate waarin individuele leiders openstaan voor deze benadering (lees: de NLP Basisovertuigingen) en hun bereidheid om nieuwe vaardigheden en perspectieven te omarmen.

Zelf een betere leider worden

Als je zelf ambities hebt om als leider succesvoller wilt zijn, zijn er verschillende NLP-technieken die je kunt toepassen om effectief (met positieve intenties) te beïnvloeden: framing, priming, nudging, coping, meer keuzevrijheid en positieve feedback. Hiermee kun je jouw leiderschapsvaardigheden versterken.

Framing: de kracht van woordkeuze

Framing heeft te maken met de manier waarop je een boodschap presenteert. De keuze van woorden en de context waarin ze worden gebruikt, kunnen de perceptie en interpretatie beïnvloeden. Als leider kun je deze techniek gebruiken om je standpunten en ideeën overtuigender over te brengen. Wanneer je wilt dat anderen je visie delen, is het belangrijk om positieve en motiverende taal te gebruiken. Zo kun je bijvoorbeeld spreken over kansen in plaats van problemen, of focus leggen op de voordelen in plaats van de risico’s. Door bewust te zijn van je framing (of re-framing door te herkaderen) en proactief de juiste woorden te kiezen, kun je anderen inspireren en enthousiasmeren. Bekijk video: Reframen van gedrag, hoe doe je dat?

Priming: onbewust beïnvloeden

Priming verwijst naar het beïnvloeden van iemands gedachten of attitudes door ze vooraf bloot te stellen aan bepaalde stimuli (herhalend). Als leider kun je deze techniek gebruiken om de mindset van je teamleden te beïnvloeden en hen klaar te maken voor succes.

> Door gebruik te maken van positieve stimuli zoals inspirerende verhalen, motiverende citaten of succesverhalen van anderen, kun je de focus verleggen naar mogelijkheden en succes. Het helpt hierbij om een paar authentieke anekdotes voor jezelf te kiezen of op te stellen welke passen bij jou als leider en waarmee je deze techniek succesvol kunt inzetten.

Nudging: subtiel gedrag sturen

Nudging gaat over het geven van een duwtje in de gewenste richting, zonder dwingend te zijn. Als leider kun je deze techniek gebruiken om gewenst gedrag bij je teamleden te stimuleren, zonder dat het als opdringerig wordt ervaren. Een eenvoudige manier om nudging toe te passen is door het stellen van duidelijke doelen en verwachtingen.

> Door specifieke taken en deadlines te benoemen, geef je je teamleden een steuntje in de rug om actie te ondernemen. Daarnaast kun je ook positief gedrag belonen en waardering uiten wanneer teamleden gewenste resultaten behalen. Deze vormen van positieve bekrachtiging zorgen ervoor dat gewenst gedrag wordt voortgezet.

Tip 1: je kunt als leider jezelf ‘nudgen’ door succesvolle empathische communicators in jouw omgeving te modelleren en dus hun kwaliteiten over te nemen.

Tip 2: End jezelf als leider op een houding vol zelfvertrouwen en doelgerichtheid, door middel van krachtige affirmaties (het herhalen van positieve zinnen) of ankeren.

Coping: omgaan met weerstand en tegenslagen

Als leider zul je te maken krijgen met weerstand en tegenslagen. Het is belangrijk om hierop goed te kunnen reageren en – wanneer het zich voordoet – je team hierin te ondersteunen. Coping, oftewel omgaan met uitdagingen, is een essentiële vaardigheid voor leiders. Deze tips die tevens helpen om een burn-out te voorkomen zullen je helpen. Een effectieve manier om coping te bevorderen is door een open communicatieklimaat te creëren: stimuleer je teamleden om hun zorgen en problemen te delen en biedt ondersteuning waar nodig.

Choices: meer keuzevrijheid

Mensen zijn meer gemotiveerd en betrokken wanneer ze keuzes kunnen en mogen maken. Als leider kun je dit principe toepassen door je (team)leden inspraak te geven in besluitvorming en verantwoordelijkheden. Door hen te betrekken bij het nemen van beslissingen en hen eigenaarschap (autonomie) te geven over bepaalde taken (mét bepaalde kaders), vergroot je de motivatie en betrokkenheid. En let maar op, een positief restproduct: creativiteit. BOOM!

Reinforcement: belonen, waardering tonen en positieve feedback

Het tonen van waardering en het belonen van gewenst gedrag is cruciaal om succesvol leiderschap te realiseren. Benoem specifiek wat goed gaat en waardeer de inzet en prestaties van je teamleden. Daarnaast kun je ook tastbare beloningen of incentives gebruiken om gewenst gedrag te stimuleren. Een andere simpele manier om dit te doen is met: positieve feedback. (Doe de sandwich!)

Door deze NLP-technieken toe te passen, kun je als leider nieuw succesvol leiderschap neerzetten. Onthoud dat het belangrijk is om oprecht en authentiek te blijven in je communicatie en handelen. Door bewust te zijn van de impact van je woorden en acties, kun je waar en op wie dan ook positieve verandering teweegbrengen. Bekijk welke opleidingen op dit moment het beste bij jou passen.