De redenen waarom goede voornemens niet werken en wat wel werkt.
Het eind van het jaar is vaak het moment dat mensen weer aan de slag gaan met goede voornemens. Afvallen, gezonder eten, stoppen met roken, beter voor het milieu zijn. We hopen dat het dit keer op 1 januari wél lukt. Maar ondanks de goede intenties, houdt slechts 8 tot 12 % van de mensen met goede voornemens het daadwerkelijk vol. Er gaat dus iets structureels fout als het om goede voornemens gaat. In dit artikel leggen NLP trainers Daniel en Roderik uit waarom goede voornemens vaak niet werken. En geven ze 5 tips om ze wel te laten slagen.
Goede voornemens werken vaak niet
De cijfers liegen er niet om: slechts 8 tot 12 % van de mensen met goede voornemens houdt het daadwerkelijk vol. In februari realiseert het merendeel dat het weer niet is gelukt. Hoe kan dit? Volgens NLP trainers Daniel Kluken en Roderik Kelderman van Het NLP Instituut, heeft dit niet zozeer met goede voornemens zelf te maken. Het heeft meer te maken met de manier waarop de goede voornemens tot stand komen. We willen wel, maar hebben vaak niet de juist strategie om de voornemens werkelijk tot een succes te brengen.
Er zit veelal een gat tussen wat mensen denken dat ze kunnen, en wat ze daadwerkelijk doen. – Daniel
Goede voornemens kunnen tegen je werken
Het niet behalen van je goede voornemens is niet zonder consequenties. Sterker nog, ze kunnen dan juist tegen je werken. Roderik legt uit: “Elke keer als je met jezelf afspraken maakt en je erachter komt dat je het in werkelijkheid niet doet of niet kan, doet dit wat met je zelfbeeld en gemoedstoestand. Je voelt je slechter dan voor het stellen van de goede voornemens. Het liefst duwen we het ‘falen’ dan onder het tapijt en zoeken we afleiding. Hierdoor kun je in een negatieve spiraal terecht komen en juist slechter af zijn dan voorheen.”
Doel zonder plan
Eén van de dingen waar het volgens Daniel en Roderik vaak ‘fout’ gaat, is dat we blijven doen wat we deden maar andere resultaten verwachten. We zetten een ‘intentie’ zonder gedegen plan of strategie en zonder een heldere ‘why’. Daniel: “We kijken meestal niet naar wat we de afgelopen jaren geleerd hebben en welke strategieën en lessen we eruit kunnen halen. Hierdoor blijven we hetzelfde gedrag vertonen, hopend dat we daarmee het doel toch behalen. Maar in de realiteit blijkt dat niet te werken. Als je een doel hebt gezet, zijn er namelijk een hoop nieuwe stappen om te zetten om het werkelijk te bereiken. Die stappen en strategieën worden vaak vergeten en zelfs overgeslagen.”
Als je doet wat je altijd deed, krijg je wat je altijd kreeg
Ineffectieve doelen zonder ‘why’
Daarnaast formuleren we volgens Daniel en Roderik op een ineffectieve manier onze doelen. Zo stellen we vaak ‘weg van- doelen’ zonder een heldere ‘why’. Een typisch voorbeeld daarvan is het stoppen met roken. Roderik legt uit: “Als je een ‘weg-van doel’ kiest, is de kans groter dat je gaat uitstellen. Veel mensen wachten namelijk met het in beweging komen om iets te veranderen tot het moment dat de pijn te groot wordt. Dit is een destructieve manier om te veranderen. Een ‘naartoe’ doel daarentegen, zet mensen sneller in beweging. Het is een doel wat je geluk en plezier oplevert, zoals meer gezondheid. Dat kan voor mensen meer motiverend werken dan een doel waarmee je pijn probeert te vermijden.”
De hele tijd doen alsof een probleem niet bestaat, en zo lang mogelijk wachten tot het echt het niet meer kan, is destructief uitstelgedrag. – Roderik.
Incongruentie tussen onderbewuste en bewuste
De laatste reden waarom we volgens Daniel en Roderik onze goede voornemens veelal niet realiseren, heeft te maken met het stellen van doelen die we (vaak onbewust) niet écht willen bereiken. Roderik: “Soms zijn het wel doelen in de juiste richting, maar is het een omweg naar wat we in de diepere lagen echt willen. Zo’n ‘omweg doel’ is lastig vol te houden. Je onderbewuste weet namelijk dat het niet je echte wens is, alleen je bewuste mind is nog niet zover. Hierdoor blijf je jezelf saboteren.”
5 tips om je goede voornemens wel te realiseren
Maar wat kunnen we dan wél doen om goede voornemens wel te behalen? En om aan het eind van het jaar trots terug te kunnen kijken op onszelf? Daniel en Roderik delen 5 strategieën om je goede voornemens dit jaar wel tot een succes te maken.
1. Achterhaal het achterliggende doel van je goede voornemens
Achterhaal wat je werkelijke doel is dat achter het doel ligt dat je stelt. Waarom wil je je doel echt bereiken? Daniel: “Als je ‘Why’ duidelijk is, ben je gemotiveerder om je doel te bereiken en zijn je onderbewuste en bewuste congruenter. Daarmee vergroot je de kans op succes. Je zult zien dat het uiteindelijk niet zozeer om het oppervlakkige oorspronkelijke doel gaat, maar om een dieperliggend verlangen. Dat zet je aan het denken over waar je echt naar verlangt.”
Om achter je echte Why te komen moet je doorvragen op het oppervlakkige doel. Stel dat je doel ‘gezonder leven’ is. Vraag dan door; wat is het resultaat als jij gezonder leeft? Misschien brengt het je meer energie. Blijf doorvragen; als je meer energie hebt, wat brengt jou dat? Misschien ben je dan een leukere partner, vader of succesvollere zakenman. En wat brengt dat jou? Wellicht een gevoel van trots of waardering, waardoor je je beter over jezelf voelt. Blijf doorvragen op wat het je brengt, tot je bij de kern komt. Daar waar het écht over gaat. Dat is je Why; het vuur dat je zoveel meer motiveert dan je oppervlakkige doel.
Houd je why het hele jaar scherp, zodat je gemotiveerd blijft om de ‘How’, de manier waarop je doelen bereikt, werkelijk uit te voeren.
2. Stel op de juiste manier doelen
Daniel: “Je hoeft niet in het verleden te blijven hangen, maar je kunt wel kijken naar welke lessen je mag meenemen. Durf onder ogen te komen waar je nu staat. We hebben allemaal een set van patronen op basis waarvan we opereren, dat is wie je bent op dit moment. Vraag jezelf af “Wat zou ik moeten veranderen en wie zou ik moeten worden als mens om mijn Why te realiseren?” Dit kan confronterend zijn, maar het geeft een helder uitgangspunt om een goed plan mee te creëren.”
Daarbij is het volgens Daniel ook belangrijk om het gevoel dat je wilt ervaren als je je doel realiseert, voor ogen te houden. Wat voel je als jij je dieperliggende doel behaald hebt? Daniel: “Door vooraf al te voelen en te visualiseren wat je doel je gaat opleveren, ben je veel gemotiveerder om in beweging te komen.” Roderik voegt eraan toe: “Ga mentaal al op het eindpunt staan. Maak een ‘future pace’; Visualiseer wat het mooiste is dat er kan gebeuren. Voel, zie en hoor in gedachten wat je ervaart als jij doel behaalt. Hierdoor creëer je een psychologische congruentie met wat jij wilt behalen.”
Volgens Roderik is het voor sommige mensen een uitdaging om mentaal al op dat eindpunt te gaan staan. Dat heeft volgens hem te maken met het jezelf gunnen. Roderik: “Mag jij het ontvangen van jezelf? Daar zitten soms nog blokkades bij mensen, waar ze eerst aan mogen werken alvorens ze hun doel kunnen realiseren. Pas als je echt kunt voelen hoe het is om je doel te realiseren en het jezelf gunt, kun je daar in realiteit ook komen.”
3. Focus op het proces
Als je je uitgangspunt en je echte doel helder hebt, zet je de volgende stap. Je draait je vanuit je ‘future pace’ als het ware om en kijkt terug naar het nu. Vraag jezelf af wat de eerste stappen zijn die je NU moet zetten richting jouw doel. En schrijf een helder stappenplan uit waardoor jij concreet weet wat je moet doen om dagelijks dichter bij je doel te komen.
Roderik: “Bij het realiseren van goede voornemens gaat het vooral om het proces waarin je naar je doel toe beweegt. Doelen geven je richting, wat goed is omdat je anders maar wat rondfladdert. Maar zonder focus op het proces, kom je ook nergens. De grootste lessen, successen én uitdagingen zitten namelijk op de route naar je doel toe. Dat betekent dat je jezelf tijdens het proces iedere dag in de juiste staat moet brengen om valkuilen te overwinnen en kleine successen te behalen.”
Doelen zijn een soort vuurtorens die helpen om richting te behouden. Maar in het proces naar het doel toe zit de echte groei.
Volgens Roderik helpt het om jezelf in een ‘winnaars staat’ te brengen door middel van kleine dagelijkse rituelen. “Als je iets behaalt wat voor jou een grote of zelfs kleine overwinning is, maak je feel good stofjes aan zoals dopamine en endorfine. Die maken het makkelijker om het volgende doel te behalen. Dit noem ik ‘The winners effect’. Aldus Roderik.
Andersom geldt volgens Roderik hetzelfde; “Als je jezelf teleurstelt is het daarna lastiger om een doel te behalen. Zorg dus dat je elke dag een ‘winners effect’ creëert door dagelijks iets kleins te doen dat bijdraagt aan je grotere doel. Bijvoorbeeld koud douchen, een groentesapje drinken, je bed opmaken, of een half uurtje wandelen. En doe de taak waar je het meest tegenop kijkt als eerst op de dag. Daarmee creëer je aan het begin van de dag al direct het winnaarseffect, wat je hele dag positief beïnvloedt.
4. Train je veerkracht
Daniel: “Realiseer je ook dat het nooit een rechte lijn beweging naar je doel toe is. Het gaat met ups en downs. Je gaat in je proces drempels tegenkomen die je moet overwinnen om je doel te behalen. Een doel volhouden is makkelijk als het allemaal goed gaat, maar wat doe je als het even niet makkelijk is? Welke staat van zijn creëer je en welke mentale patronen hanteer je om hiermee om te gaan? Groeien in je mentale staat van zijn en je mentale patronen, vergroot de kans dat je je doelen gaat halen.”
Succesvolle performers zijn heel goed in het omgaan met obstakels.
Daniel vervolgt: “Train dus je veerkracht, zodat je voor jezelf de keuze creëert om door te kunnen gaan als je weerstand tegenkomt. Je moet comfortabel worden met discomfort, wil je succesvol je doelen realiseren. Dit heeft alles te maken met een bepaalde mindset. Dat je op het moment dat het minder makkelijk wordt je verantwoordelijkheid kunt nemen voor je eigen staat van zijn; over hoe jij je wilt voelen. Wat vertel jij jezelf op het moment dat je een obstakel tegenkomt? Als je je bewuster wordt van je interne dialoog en interne staat, en deze positief leert beïnvloeden, ga je op meerdere vlakken pieken in je leven.”
5. Maak er een levenshouding van
Zet goede voornemens om in een levenshouding, waarin je doet wat je zegt in plaats van alleen zegt wat je wilt gaan doen.
De laatste, maar belangrijke tip van Roderik: “Het werkt beter om er een levenshouding van te maken dat je iemand bent die afspraken met zichzelf nakomt. Dat vraagt om verantwoordelijkheid nemen voor dat wat binnen jouw invloed ligt. Het helpt om daarvoor een coach of mentor in te schakelen. Ze geven je een frisse blik en houden je ‘accountable.’ En blijf jezelf vooral ook ontwikkelen door middel van trainingen en boeken. Integreer wat je leert door in je leven. Gebruik het om duurzame groei te waarborgen gedurende het hele jaar. Dat is veel effectiever dan het focussen op 1 transformatie moment per jaar.
Wil jij in het nieuwe jaar je doelen realiseren? Dan is de NLP Basis Practitioner wat voor jou. Download hier de gratis brochure.