Als je leiding geeft aan een groep mensen is het essentieel om effectieve communicatievaardigheden te ontwikkelen, vooral bij het voeren van cruciale gesprekken: mogelijk uitdagend of overweldigend en soms emotievol. Met behulp van NLP kun je deze gesprekken heel gericht leren ‘sturen’ naar betere resultaten voor beide partijen. Lees met welke vijf technieken je aan de slag kunt!

Cruciale gesprekken

Gewone gesprekken worden ‘cruciaal’ genoemd wanneer belangen groeien, meningen verdeeld zijn en emoties oplopen; ook wel ‘spannende gesprekken’. Helaas, ironisch genoeg, worden we steeds minder effectief naarmate gesprekken crucialer (spannender) worden. De gevolgen van het vermijden of ‘verpesten’ van cruciale gesprekken kunnen behoorlijk negatief zijn. We maken het allemaal wel eens mee op het gebied van werk, relaties of gezondheid. Weten hoe je een cruciaal gesprek effectief kunt voeren kan ons dus heel veel opleveren – laat staan als leidinggevende. Je tracht een veilig aanspreekpunt te zijn en draagt een verantwoordelijkheid over je team.

De definitie van ‘een cruciaal gesprek’ is een gesprek tussen twee of meer mensen waar:

• • Belangen groot zijn
  • Meningen verdeeld zijn
  • Emoties hoog oplopen

Bekijk hier de video over ‘Brain Based Leadership’ van econoom, internationaal NLP trainer en trainer Drs. Bas van Putte

5 technieken als leidinggevende bij cruciale gesprekken

1. Rapport opbouwen

“De mate waarin er (positieve) verandering plaatsvindt, heeft te maken met de mate waarin er rapport is.” 

Een belangrijke NLP-techniek in gesprekken is altijd het opbouwen en behouden van rapport met de gesprekspartner. Dit kan worden bereikt door jezelf af te stemmen op de ander en te letten op non-verbale signalen. Door een goede verbinding te creëren, creëer je immers vertrouwen en openheid tijdens het gesprek. Helaas zijn de reacties van ons lichaam en onze geest in een cruciaal gesprek vaak dat we willen afbewegen van ‘de uitdaging’: vlucht- en vechtgedrag winnen het vaak van goed argumenteren en open inleven in de ander. Daarom is oefenen om in contact te blijven… ja, hoor: cruciaal.

2. Tijd nemen om eerst bij elkaar in te checken voordat het gesprek start

In sommige gevallen komt een cruciaal gesprek onverwachts en onaangekondigd. Maar omdat de inhoud van zo’n gesprek om belangrijke zaken gaat, wordt er vaker een afspraak gemaakt vanuit de werknemer of leidinggevende. Tijdens een gesprek zorgt een goede start voor een soepel verloop van de rest van het gesprek. Neem daarom de tijd om met elkaar in te checken voordat jullie dialoog start. De werknemer kan namelijk wat nerveus zijn voor hetgeen wat hij of zij gaat vertellen; misschien zijn er grote veranderingen gaande in zijn/haar leven of zijn er transformerende inzichten of ervaringen verkregen. Veiligheid bieden is dus belangrijk. Zorg dat de cliënt zich op zijn gemakt voelt, dat er ruimte is voor verbinding en biedt openheid om kwetsbaarheid een plek te geven.

Oefening: Vertel in drie zinnen hoe je erbij zit vandaag – laagdrempelig en praktisch, maar wel persoonlijk. Stel erna wat oprechte vragen aan de werknemer: leef je echt in in diens (beleving)wereld, wat voor hem of haar belangrijk is. Dit geeft vaak ook mooie inhakers op het vervolg van het gesprek.

3. Gebruik Meta en Milton (vragen stellen)

Het allerbelangrijkste bij cruciale gesprekken is het op tafel krijgen van alle relevante informatie van jou en de ander. En simpelweg: luisteren. Wat zegt degene die tegenover je zit. Niet, wat wíl je dat ‘ie zegt. Schakel aannames of je eigen behoeftes uit en werk met wat er is. Er zijn vaak cadeaus te vinden in het ‘hier en nu’, in wat zich op dit moment ‘aanbiedt’. En daar is aandachtig luisteren voor nodig. Onderzoek: wat is ‘het ene ding’ waar het echt over gaat. De angel, de kern, de crux. Die is vaak het lastigste om te achterhalen, maar ook het belangrijkste.

Het stellen van de juiste vragen is essentieel in cruciale gesprekken: Meta en Milton. Door krachtige en open vragen te stellen, stimuleer je de gesprekspartner om dieper na te denken en hun gedachten te delen. Dit bevordert inzicht en helpt bij het verkrijgen van waardevolle informatie.

4. Kijk naar wat je zelf kunt doen

Een valkuil bij een ‘conflict’ is kijken naar wat de ánder moet doen. Een tip die ook geldt bij cruciale gesprekken is: kijk wat je zelf kunt doen. Dit geeft véél meer mogelijkheden voor jezelf en meer ruimte voor de ander.

De kunst van cruciale gesprekken: om samen te luisteren, te spreken en te handelen. 

Je eigen houding en je state als leidinggevende zijn belangrijk in gesprekken met je collega’s en hebben (bewust of onbewust) ontzettend veel impact over hoe het verloop van de samenwerking gaat. Mensen spiegelen elkaar immers. Afhankelijk van de mate van gevoeligheid van de werknemer, heeft jouw state verschillende gevolgen. Vaak geldt echter: als iemand tegenover jou zich nerveus, angstig, boos of juist acceptatie/liefde voelt, dan voel jij dat (onbewust) ook. Niet alleen voelt jouw collega dus jouw gemoedstoestand op bewust of onbewust niveau, ook is een juiste state belangrijk voor jouw eigen potentieel om te presteren.

De juiste leidinggevende ‘state’ zorgt ervoor dat je in je kracht staat, scherp waarneemt wat je ziet en/of de werknemer op de juiste, liefdevolle manier weet te provoceren of ondersteunen. Als jij in je kracht staat, verloopt alle gesprekken, dus ook de cruciale, beter.

Oefening: richt je op wat jij uit het ‘cruciale gesprek’ wilt halen.

Stel jezelf 4 vragen:

• Wat wil ik voor mezelf als leidinggevende?
• Wat wil ik voor de ander en voor mijn team?
• Wat wil ik voor de relatie/verstandhouding?
• Welk gedrag hoort bij wat ik wil?

Deze vragen helpen je om niet in zijpaden te gaan én verminderen je fysiologische adrenaline-reacties (vechten/vluchten).

Blijf in dialoog, blijf win-win zoeken.

Simplificeer nooit dat er maar 2 opties zouden zijn; er is altijd nog een 3e (win-win-)weg. Sta open voor én-én voor jezelf in 3 stappen:

1. Wat wil je als leidinggevende wel?
2. Wat wil je als leidinggevende niet?
3. Formuleer beide samen als en-en; bijv.: ‘Ik wil eerlijk zijn EN ik wil geen afstand/macht creëren.’

5. Gebruik taalpatronen en technieken met positieve framing: focus op oplossingen

Een andere effectieve NLP-(gespreks)techniek is positieve framing. Hierbij richt je je op oplossingen in plaats van problemen. Door je taalgebruik en focus te verleggen naar mogelijke oplossingen, creëer je een constructieve en optimistische sfeer tijdens het gesprek. Dit kan bijdragen aan het vinden van gemeenschappelijke grond en het bereiken van een win-win situatie. Taalpatronen zijn krachtige tools in het voeren van gesprekken. Het toepassen van taalpatronen zoals herkaderen, metaforen en hypnotische taal kan helpen om de gesprekspartner op een positieve manier te beïnvloeden en nieuwe perspectieven te bieden.

Als je jouw leiderschapspotentieel serieus wilt nemen, is de NLP Basis Practitioner-opleiding een uitstekende opstap om deze vaardigheden te ontwikkelen en uiteindelijk belichamen.